Páter Elias Vella použil v duchovných cvičeniach pre manželov zaujímavú ilustráciu o zlatej klietke. Je to obraz človeka, ktorý chce opraviť klietku. Vyberie von vtáčika a priviaže ho o strom. Potom sa venuje už len klietke. Pri svojej práci na klietke si však nevšimne prichádzajúcu hrozbu.
Nevšimne si, že vtáčika ohrozuje votrelec ani že ho zraňuje šnúrka, ktorou je priviazaný o strom. Človek ďalej usilovne pracuje na svojej klietke. A keď je po čase klietka hotová, znova chce vložiť vtáčika dovnútra. Čuduje sa však jednej veci: Prečo už vtáčik nespieva?
Páter Vella chcel týmto prirovnaním opísať situáciu z našich vzťahov. Keď manžel či manželka hovorí: „Veď ja to všetko robím pre rodinu, robím to pre teba, pre deti. Driem v práci, v škole, na projekte…“ Nie je to však len pre „zlatú klietku“? Prehliadam votrelcov, ktorí prichádzajú. Nevšímam si, čo ten druhý prežíva. A keď je potom klietka hotová, čudujem sa, prečo tomu druhému už jednoducho nie je do spevu.
Zrazu sme rozčarovaní zo zistenia, že my to naše domnelé krehké šťastie nedržíme pevne v rukách. Podobne ako bohatý blázon z evanjelia, ktorému pole prinieslo bohatú úrodu a on ju chce použiť na naplnenie svojej duše. Boháč sa so svojou dušou rozpráva. Vníma veľkú prázdnotu.
Pápež Benedikt XVI. ešte ako profesor napísal: „Keď my hovoríme, že máme dušu, čo to vlastne hovoríme? Mať dušu vlastne znamená skôr byť: byť Boží partner na dialóg.“ Mať dušu teda znamená byť. Byť v dialógu s Bohom. Lebo len v tomto dialógu sa dozvedám, kto vlastne som a kto je Boh. Len v tomto úprimnom dialógu s Bohom zisťujem, že ten človek vedľa mňa nie je cudzinec, nie je nepriateľ. Ale musí to byť skutočný dialóg.
Spomínaný páter Vella odlišuje diskusiu od dialógu. Pri diskusii prichádzajú dvaja partneri s vopred prijatými riešeniami problému. A ide len o to, kto vyhrá, teda kto presadí svoj názor. Podobne prichádzam k Bohu aj ja. Mám presnú predstavu o svojom šťastí i o šťastí svojich blízkych. A Boha potrebujem len na to, aby mi to moje šťastie pomohol dosiahnuť.
Pri dialógu však ide o viac. Tam obaja robia kompromisy, aby dosiahli riešenie situácie. Ak to rozmeníme na drobné, v dialógu Boha a človeka už On svoj kompromis urobil. Kedy? Keď sa stal človekom. Keď sa zriekol seba samého, keď prijal prirodzenosť sluhu, keď sa ponížil až na smrť na kríži. Toto je kompromis Boha, ktorý urobil kvôli mne. A čo je tým mojím kompromisom? Hľadať svoje šťastie vo vzťahu s ním.
Toto je osvedčená cesta, ako sa oslobodiť zo zlatej klietky vlastnej sebastrednosti. Keď tomu druhému nie je do spevu, možno len potrebuje odo mňa počuť melódiu skutočnej lásky. Ak sme ju sami zabudli, určite nám srdce osvieži dialóg s Bohom.